YENİ ÇAĞIN CENNETİ
METAVERSE FARM
‘Ekmeğe fısıldayan kadın’ olarak da anılan Tohum Platformu Kurucusu Mine Ataman ile iklim krizi, salgınlar ile birlikte artık daha pahalı ve riskli bir sektöre dönüşen tarımın geleceğini konuştuk. Ataman, üretim sıkıntısı nedeniyle gerçek besinlerin sadece zenginlerin sofrasında yer alacağı, yoksulların ise yapay gıdalarla besleneceği bir dönemin başladığına dikkat çekti. Doyumsuz modern insanın mutlu topraklarda, kendi cennetini yaratmasından söz edildiğini belirten Ataman, “Bilim her alanda gelişiyor koku transferi, duygu aktarımı şu anda bir gözlük mesafesinde. Gerçek hayatta sahip olamadığımız sofralar, antik zaman bitkileri hepsi sanal bahçelerde deneyimlememizi ve satın alınmayı bekliyor,” dedi.
Röportajımızda sektörün yeniden dizayn edilmesi gerektiğini ve geleceğin Tarım 5.0 ve Metaverse Agriculture’den (sanal tarım) geçtiğine dikkat çeken Mine Ataman, Metaverse dünyasında yapılacak çalışmaların hem yatırımcılar, hem devletler için gerçek bir fırsata nasıl dönüştüğünü de anlattı.
Bir tarafta iklim krizi, beklenen kuraklık tehlikesi diğer tarafta metaverse ile yeni bir dünya dizaynı ve sürdürülen yapay besin çalışmaları. Tarımın geleceği adına bir çıkış yolu görüyor musunuz?
Tarımın geleceği pek çok soruna gebe. İklim krizi tarımı artık daha pahalı ve riskli bir sektöre dönüştürdü. Tarımda ölçek ekonomisi hem gereklilik hem de büyük riskler taşıyor. Ölçek ekonomisi olmadan girdi maliyetlerini kontrol etmek mümkün değil. Hem yabancı hem de yerli büyük şirketler tarıma yatırımlarını artırıyor. Hükümet şu anda küçük çiftçiyle muhatap, herhangi bir ürünün fiyatını kendisi açıklayarak çoğu zaman üreticiyi ve tüketiciyi korumaya çalışıp dengeleri sağlıyor. Oysa büyükler üretimin yüzde 50’den daha fazlasını ellerinde tutmaya başladığında devletin fiyat açıklaması mümkün olmayacak. Tüm bu sorunlarla başa çıkmanın yolu tarımı yeniden dizayn etmek. Tarımın geleceği Tarım 5.0 ve Metaverse agriculture (tarım). Şimdiye kadar sahip olduğumuz hiçbir teknoloji karnımızı doyuramamıştı. Şimdi, yapay besinler, Metaverse food, yeni protein kaynakları tarımın, gıdanın olduğu kadar insan türünün de geleceğini belirleyecek.
HAYVAN KANINDAN PROTEİN
Gelecekte ne yiyeceğimiz, ne üreteceğimiz kafa karıştıran sorular arasında. Yeni protein kaynakları konusunu biraz açabilir miyiz? Nasıl bir üretimden söz ediyoruz?
Bir milyara yakın insanın besin kaynaklarına ulaşamadığını, bir o kadarının da sağlıklı gıdalara erişiminin olmadığını düşünürsek, uygun fiyatlı alternatif besin kaynakları tüm dünyanın ilgisini çekmeye yetiyor. Örneğin İsveçli fırıncıların ekmek hamuruna kan katması önceleri ilkellik ve canilik olarak görülse de fırıncıyı sakin kafayla dinlediklerinde sağlık temelli bir çalışma olduğu hemen anlaşıldı. Hayvan kanından protein üretmek dünyada uzun zamandır kullanılan yöntem. Bu yöntem ile Türkiye’de sadece hayvan yemi yapılıyor. Her yıl 120 bin tondan fazla kan boşa akıyor, üstüne bir de çevre kirliliğine neden oluyor. Kanın yüzde 7’si protein, her yıl 20 bin ton protein çöpe gidiyor. Kan unu, plazma, globin, izole edilmiş proteinler kandan üretilen ürünler. Kan salamı, kanlı ekmek dünyada kan ile yapılan gıdalardan sadece bazıları.
YOKSULA EKMEK YOK!
Yapay gıdalar özellikle kimler için üretiliyor?
İklim krizi, kuraklık, salgınlar hepsi tarımın artık daha pahalı ve riskli olacağını bize gösterdi. Su olmadan tarımsal üretim çok zor, suyun fiyatı yükselecek, su savaşları ile suyun kontrolü gelişmiş ülkelerin eline geçecek. Bu da tarımsal ürün dolayısıyla gıdaların fiyatının çok artması demektir. Pahalı gıdadan anladığımız ekmeğin 5 lira değil, 50 lira olması demek. Gerçek ekmek, avakado, domates sadece zenginlerin sofrasında yer alacak. Yoksullar yapay et türü gıdalarla beslenecek, kahvaltıya ekmek hapı, akşama kan tozlu sufle. Yoksulların tat kaynağı Metaverse food olacak. Tahıllar eskisi kadar çok üretilemeyecek. Buğday geleceğin altını olacak. Bakliyat üretimi artacak. Börülce, sorgum, deniz mahsulleri zengin protein kaynakları olarak gıda endüstrisinde fark yaratacak. Sağlıklı ve gerçek gıdalara önemli lüks tüketim vergileri getirilecek.
SINIRSIZ ÜRETİM SINIRSIZ HAZ!
Metaverse ile tarımda nasıl çalışmalardan söz ediyoruz?
Bir gözlükle hayvanları beslemek, tıbbi aromatik ürünler toplamak, ormanda yürüyüş yapmak, mantar ve köklerle hayata bağlanmak… Doyumsuz modern insanın mutlu topraklarda, kendi cennetini yaratması; kişisel çiftliğinde bireysel stilini oluşturmasından söz ediyoruz. Davetler vermek, çiftlikte üretilen sanat eserlerini NFT ile satışa sunmak, sınırsız üretim sınırsız haz! Metaverse zenginler için sınırsız haz ve eğlencelerle dolu.
Tüm bunlar olurken yoksullara ne olacak? Metaverse ile karın nasıl doyacak?
Biliyoruz ki dünyada yaşanan açlık sorunu gıda yetersizliğinden değil paylaşımdaki adaletsizlikten kaynaklanıyor. Paylaşım gelecekte daha da adaletsiz olacak. Yoksullar için adres Metaverse food, yapay besinler olacak. Metaverse gerçek hayatta doymayanlara sınırsız haz kaynakları, alternatif yeme deneyimleri sunarken, yoksullar sanal gerçeklikte gerçek hayatta yiyemedikleri gerçek yemeklerin tadına bakacak, gidemedikleri gastronomi turlarına katılacaklar. Bilim her alanda gelişiyor koku transferi, duygu aktarımı şu anda bir gözlük mesafesinde.
ANADOLU MUTFAĞI İÇİN
KAÇIRILMAYACAK BİR FIRSAT
Metaverse Agriculture Türkiye için bir fırsat yaratıyor mu?
Anadolu’nun zengin tarım mirasını ve tatlarını dünya ile buluşturmak için gerçek bir fırsat. Mezopotamya’da hasada katılmak, dalından fıstık toplamak, Taşköprü sarımsağını sipariş etmek, Göbeklitepe’de çiğdem çiçeğinin açışına tanık olmak. Yüzlerce farklı tarımsal ritüeli ekoturizm olanakları ile birleştirilip Türkiye’nin tanıtımı için fırsata çevrilebilir. Hititler, Asurlular, Sümerler bu topraklarda yaşamış uygarlıkların yemek deneyimleri, ürünler hem tanıtılıp hem satılabilir. Antik mutfaklar, antik tohumlarla beraber kullanılabilir. Anadolu bütün dünyada tarımın merkezi, tarımın başlangıcı olarak anılıyor. Milyonlarca yıllık kronolojik tarım tarihi tüm dünyaya ihraç edilebilir. Öte yandan klasik tanıtım araçlarının çok ötesinde dünyada yaşayan herkese Metaverse ile ulaşılabilir. Yemekler, ürünler, restoranlar, şefler kendi menülerini buradan tanıtabiliyor. Başka bir ülkeye gitmeden oradaki bir restoranda yemek yiyip, doyup tüm tatları almamız sadece gözlüğü takma mesafesinde.
Z KUŞAĞINA TARIM BİLİNCİ
Metaverse günümüzde en çok Z kuşağını daha çok cezbediyor görünüyor. İklim krizinin çözümünde bu bir avantaja çevrilebilir mi?
Gelişmiş ülkeler Z kuşağına tarım strateji ve politikalarını öğretmek için oyunlar yayınlıyor. Güney Kore; tarım politikalarını Z ve Alfa kuşağına tanıtmak için Minecraft tabanlı Metaverse oyununu yayınladı. Gıda farkındalığı, israfa dikkat çekmek, iklim krizinin çözümüne katkı sunmak tüm hedefleri gerçekleştirebileceğimiz alan Metaverse agriculture. Sanal tarım müzeleri, akıllı çiftliklerde tarım teknoloji eğitimleri ülke tarımını geliştirmeye de katkı sunacak.
VERİM ARTIRICI SANAL UYGULAMALAR
Metaverse sadece hazlara mı hitap edecek? Üretime katkısı ne yönde olacak?
Elbette Metaverse sadece insanların hazlarını köpürtmeye yönelik değil, Rusya geçtiğimiz yıl VR başlığı aracılığı ile inekler için sanal bir gerçeklik yarattı. Simülasyonda ineklere; güneşli yazlık bir tarla sunulurken, kırmızı rengin daha fazla algılanması sağlandı. Matrix’e giden ineklerin sütü artırıldı. Ortam aydınlatması, işitsel zenginleştirme, VR simülasyonu aracılığı ile bilişsel uyarım, tüm bunlar inek motivasyonuna yönelik verim artırıcı sanal gerçeklik uygulamaları. Tarımsal tekniklere adapte etmek amacıyla artırılmış gerçeklik teknolojileriyle karmaşık bilgilerin görselleştirilmesi ve öğretilmesiyle uzun vadede personel maliyetlerini de düşürmek amaçlanıyor.
TOHUMU ELİNDE TUTAN DÜNYAYI YÖNETİR
Tohum Platformu olarak sizin bu yönde çalışmalarınız var mı?
Biz de Tohum Platformu olarak ‘Mesopotamian Metaverse Farm’ı kurduk. Amacımız yaşadığımız coğrafyanın benzersiz tarım mirasını dünya ile buluşturup bu topraklara ait lezzetleri pazarlamak, Türkiye’nin tanıtımına katkı sunmak. CRISPR yöntemi ile binlerce yıllık tohumların genetik zenginlikleri geleceğin dayanıklı tohumlarıyla buluşuyor. İstediğimiz özellikler kalsın istemediğimiz özellikleri kesip atalım. Kuraklığa, soğuğa karşı dayanıklı çeşitler, hayvansal ve bitkisel istilacı türlere karşı dirayetli tohumlar gelecekte en çok ihtiyacımız olan şey. Gıda savaşlarının mermisi tohumculuk diyen Türkiye Tohumcular Birliği Başkanı Savaş Akcan’ın dediği gibi gelecekte en büyük kozumuz milli tohumculuk, tohumu elinde tutan dünyayı yönetir.
KENDİ TARİFLERİNİZLE SATIŞ YAPIN
Metaverse farm yatırımcılar için nasıl fırsatlar sunuyor?
Metaverse food, metaverse farm, metaverse agriculture hem yatırımcılar, hem devletler için gerçek bir fırsat. Normal hayatta alerjimiz olan tatları deneyimlemek, pazarlama şirketlerinin fokus grup çalışmaları, trend araştırmaları hepsi için Metaverse farm, orası sınırsız fırsatlarla dolu. Çünkü metaverse farm – food- agriculture aleminde caddeler, alışveriş merkezleri, dijital konserler, sanat eserleri, merkeziyetsiz finans sınırsız kaynaklar sınırsız doyumları besleniyor. Gerçek hayatta sahip olamadığımız saraylar, Halil İbrahim sofraları, antik zaman bitkileri hepsi sanal bahçelerde deneyimlememizi ve satışı bekliyor. Metaverse aleminde caddeler çok geniş istediğin yere fırın açabiliyorsun, alışveriş merkezleri boşlukta aşkla mayalanan hamurlar her yerde.
Bu âlemde kazananlar kimler olacak peki?
Nft’in derin dehlizlerinde kaleler kuşatıldı, önemli köşe başları satın alındı, NFT’nin kazananları cesurlar, teknoloji severler, yeniliğe açık olanlar. Bize bir şey kaldı mı diyenlere daha alınacak çok kale var demekle yetinmeyip kendi haz krallıklarını yaratmalarını öneriyorum. Dijital koleksiyonculuğun içine kendi ekmek tariflerinizi, felsefelerinizi, tat kombinasyonlarınızı koyabilirsiniz. Mesela Vakfıkebir ekşi mayası geleceğin protein krallığında maya bakterilerinin ne denli değer kazanacağını bilenlere güzel bir alternatif olsa gerek. Kendi ürettiğiniz maya bakterisini eklediğiniz hamur içinde resmedin, reçetesini oluşturun, ekmek fotoğrafınızla beraber satışa koyun. Benzersiz bir eser oluşturun.
Mine Ataman Kimdir?
Gazi İİBF İngilizce Çalışma Ekonomisi Endüstri İlişkiler mezunu, Arkeoloji eğitimi ve tezsiz bir marka yönetimi yüksek lisansına sahip. Profesyonel yelkenci. Uzun yıllar Türkiye’nin süpermarket içerisinde lider unlu mamuller markasında genel müdürlük yapan Ataman; ardından Mine Ataman Bread markasını kurdu. Kendi hazırladığı programlar ile tarım, gıda ve yiyecek içecek sektöründe danışmanlık hizmetlerini yürütmekte, aynı zamanda konuşmacı olarak çalışma hayatına devam etmektedir. Uzmanlık alanları tarım, gıda, gelecek ve her türlü yazma çizme işleri. İktisatçı, arkeolog, tarım yazarı ve fütürist. Hikâyesiyle ilham veren postmodern bir fırıncı. Ekmeğe fısıldayan kadın olarak anılmaktadır. Tohum Platformu kurucusudur. “Cennette İlk Sofra – Bilge Kadın” – Şehrin en Köklüsü kitaplarının yazarı Ataman, Daily Sabah ve Analiz gazeteleri yazarıdır. Çok yakında son kitabı “Tarımsal Hülasalar” çıkacak olan Ataman Mayasında Aşk var ve “Tarımsal Hülasalar” başlıklarıyla konferanslar veriyor.
KAYNAK:
https://www.hurriyet.com.tr/yazarlar/sibel-bagci-uzun/yeni-cagin-cenneti-metaverse-farm-41996080